Aleksa Šantić kao pjesnik inovator

Delić, Jovan (2017) Aleksa Šantić kao pjesnik inovator. In: Pesničke teme i poetički modeli Alekse Šantića : zbornik radova. Poetička istraživanja (23). Institut za književnost i umetnost, Dučićeve večeri poezije, Beograd, Trebinje, pp. 13-23. ISBN 978-86-7095-232-4

Text Delic zbornik o Santicu 2017.pdf - Published Version Available under License Creative Commons Attribution Non-commercial No Derivatives. Download (106kB)

Abstract

Aleksu Šantića prati niz netačnih ocjena, koje se mogu nazvati predrasudama: da nije dovoljno obrazovan, da je konzervativan pjesnik, da je – budući sudbinski vezan za rodni grad – ostao zatvoren za procese u srpskom pjesništvu, da je vezan za naš, posebno za gradski folklor, da je – za razliku od drugih pjesnika moderne – bliži 19. nego 20. stoljeću, da se iscrpljivao u patriotskoj i socijalno tematski usmjerenoj lirici, da ga je oštro kritikovao Bogdan Popović... Zaboravlja se – ili se stavlja u drugi plan – da je Šantić prevodio s njemačkog i da ima još uvijek aktuelnih i neprevaziđenih prevoda, da je dobro poznavao italijanski jezik, da je pratio zbivanja u evropskoj, prevashodno u njemačkoj lirici. Radovan Vučković i Dragiša Živković upozoravaju na Šantićevo poznavanje njemačkih ekspresionista i na prisustvo njihovih knjiga u Šantićevoj biblioteci. Tin Ujević hvali Šantićevu formu i jezik, a Miloš Crnjanski je bio oduševljen susretom sa Šantićem govoreći da bi od njega mogao postati odličan sumatraista. Bogdan Popović je unio dvanaest Šantićevih pjesama u svoju Antologiju, dok je Jovan Skerlić visoko ocijenio Šantićevu patriotsku liriku, i ta ocjena i danas stoji. Šantićeva tematika ni izdaleka nije jednosmjerna, pogotovo nije isključivo socijalna i patriotska. On je pjesnik nekih od naših najboljih elegija koje su privlačile znamenite tumače među pjesnicima i profesorima (Miodrag Pavlović, Rajko P. Nogo, Dragiša Živković): „Pretprazničko veče“ i varijacije na temu starog, oronulog doma ostaju neprevaziđene. Tu je i jedna od naših zvučno i versološki najzanimljivijih pjesama („Veče na školju“) u kojoj je odnos slike, zvuka i značenja doveden do savršenog saglasja, pa pjesme sa snažnim apokaliptičnim slutnjama i kosmičkim vizijama. Šantić je inovator na planu pjesničke forme: stvorio je poseban tip prstenastog soneta i ispjevao najljepše srpske tercine prožete elegijskim osjećanjem ili dubokim pesimizmom kosmičkih razmjera. Zbog svega toga Aleksa Šantić zaslužuje pažljivo, novo temeljno čitanje.

Actions (login required)

View Item