Šta/što Je Kovačeviću Desnica?: (O Lariju Tompsonu, Tragediji Jedne Mladosti Dušana Kovačevića i Ljestvama Jakovljevim Vladana Desnice)

Kuzmić, Aleksandra (2017) Šta/što Je Kovačeviću Desnica?: (O Lariju Tompsonu, Tragediji Jedne Mladosti Dušana Kovačevića i Ljestvama Jakovljevim Vladana Desnice). In: Hrvatsko-Srpski/srpsko-Hrvatski Interkulturalizam Danas : Zbornik Radova S Međunarodnoga Znanstvenog Skupa Desničini Susreti 2016. Sveučilište u Zagrebu, Filozofski fakultet; Centar za komparativnohistorijske i interkulturne studije; Institut za književnost i umetnost u Beogradu, Zagreb: Beograd, pp. 249-258. ISBN 978-953-175-664-8

Text DS-2016-18-Kuzmic.pdf - Published Version Available under License Creative Commons Attribution Non-commercial No Derivatives. Download (711kB)

Abstract

Predmet ovog rada je utvrđivanje i upoređivanje značenjskog sadržaja i obima, kao i dramaturške funkcionalnosti motiva prividno živih ljudi u Desničinoj drami Ljestve Jakovljeve i crnohumornoj komediji Dušana Kovačevića Lari Tompson, tragedija jedne mladosti. Motiv prividno živih ljudi je retko direktno identifikovan i promišljan u dramskoj književnosti, a ispostavilo se da je ključan za dramaturšku osnovu i idejnu matricu oba dela. Shodno dramskoj vrsti koju biraju, dvojica pisaca posežu za tragičkim, odnosno tragikomičnim, kao što se opredeljuju za ratno (dramatičnije) i poratno doba, otrežnjenje ili nemoć samospoznaje. I jedan i drugi primenjuju raznovrsne tehnike epske komunikacije. Desnica kroz lik Jakova Pećine ispituje ljudsko lice intelektualca koji u okupiranoj zemlji nastoji da zadrži neutralnost. Strah od smrti, primarni Jakovljev pokretač, uvodi ga među prividno žive ljude i suprotstavlja svim ostalim likovima. Iz ovog idejnog kontrastiranja granaju se brojne ose sukobljavanja. Kod Kovačevića, u priči o glumcu rešenom da ne dođe na predstavu u kojoj igra glavnu ulogu, prividno živi ljudi su preovlađujuća kategorija – pripadaju joj sva dramska lica iz Larija Tompsona, a epizodičnost zapleta signalizuje da su likovi usamljeni i nemotivisani da se bore za zajednički cilj. Degradirani, oni pristaju na nedostojan život jer veruju da se posao mora obaviti po svaku cenu (show must go on). Prividno živi ljudi i njihova ideologija omogućavaju obojici pisaca da zaplet izađe na videlo, te su svojim (ne)postupanjem i zamajac kretanja radnje, ali i povod da se poruči kako životom bez moralnog integriteta, strahom i beznađem čovek popločava put do lične i kolektivne propasti.

Actions (login required)

View Item